Do likwidacji spółki komandytowej może dojść w wyniku zaistnienia jednego z kilku czynników opisanych w Kodeksie spółek handlowych. W takiej sytuacji konieczne będzie podjęcie działań mających na celu przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego. Jest ono tożsame z tym, do jakiego dochodzi w przypadku spółek jawnych. Wszelkie czynności w jego ramach są przy tym podejmowane przez wyznaczonych likwidatorów. To oni odpowiadają za dopełnienie formalności oraz podział majątku lub niedoborów związanych z zadłużeniem.
Wyznaczenie likwidatorów spółki
Przyczyn likwidacji spółki może być kilka. Pierwszą z nich jest wystąpienie okoliczności określonych w jej umowie. Mogą one dotyczyć zarówno ram czasowych, w których miała ona działać, jak i procesów, jakie w okresie funkcjonowania powinny zostać przeprowadzone. W każdym przypadku realizacja założeń skutkuje likwidacją podmiotu. Ponadto zamknięcie spółki komandytowej może również odbyć się w wyniku śmierci jej komplementariusza, ogłoszenia upadłości, wypowiedzenia jej umowy przez wspólnika lub jego wierzyciela, a także wskutek prawomocnego postanowienia sądu. Aby przeprowadzić proces likwidacji, niezbędne jest wyznaczenie likwidatorów. Ustawodawca określa w KSH, że mogą nimi być wszyscy wspólnicy. Jeżeli postanowią inaczej, funkcję tę są w stanie pełnić tylko niektórzy z nich lub wyznaczyć podmiot spoza spółki — osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne. Jeśli natomiast zaistnieją ku temu przesłanki, likwidator zostanie wyznaczony przez sąd rejestrowy, natomiast w przypadku ogłoszenia przez jednego ze wspólników upadłości, jego miejsce zostanie zajęte przez syndyka.
Proces likwidacji spółki
W momencie, kiedy dochodzi do okoliczności będących powodem do likwidacji, ta zostaje otwarta. Od tego momentu firma powinna posiadać oznaczenie „w likwidacji”, a za jej reprezentację odpowiedzialni są wyłącznie likwidatorzy, których dane należy zgłosić do KRS za pośrednictwem sądu rejonowego. W okresie od rozpoczęcia procesu mają oni za zadanie zakończenie bieżących spraw związanych z funkcjonowaniem spółki. W tym czasie nie mogą rozpoczynać nowych działań w jej imieniu, poza tymi, które są niezbędne do finalizacji jej dotychczasowych interesów. Dotyczy to m.in. zapisów w zawartych z kontrahentami umowach, chyba że te stanowią inaczej, czy też rozpoczynania współpracy z nowymi partnerami w celu wywiązania się ze zobowiązań. Likwidatorzy mają również za zadanie ściągnięcie (także na drodze sądowej) wierzytelności od dłużników. W procesie, jakim jest likwidacja spółki komandytowej, konieczne będzie także spieniężenie majątku podmiotu. Upłynnienie go pozwoli likwidatorom na spłatę zobowiązań w tym udziałów wspólników, a także rozdzielenie pozostałych środków pomiędzy nich zgodnie z udziałami w zyskach lub — w przypadku zadłużenia, którego nie udało się pokryć w ten sposób — brakującej kwoty zgodnie z udziałami w stratach, chyba że statut stanowi inaczej.
Zakończenie likwidacji spółki komandytowej
Likwidatorzy poza prawidłowym przeprowadzeniem procesu likwidacji powinni również zakończyć go w wymagany przez ustawodawcę sposób. W tym celu sporządzają bilans na dzień zamknięcia likwidacji. W przypadku, kiedy rozwiązanie spółki komandytowej przedłuża się, należy przygotować sprawozdanie finansowe na zakończenie każdego roku obrotowego. Sytuacje takie mogą mieć miejsce, jeśli likwidatorzy dochodzą np. spłaty należności od wierzycieli na drodze sądowej. Po zakończeniu wszystkich czynności mają oni również obowiązek złożyć wniosek o wykreślenie danych spółki z Krajowego Rejestru Sądowego. Pełna dokumentacja podmiotu jest przy tym przekazywana na przechowanie na okres minimum pięciu lat jednemu ze wspólników lub wyznaczonej przez sąd osobie trzeciej. W każdej z tych sytuacji należy uzyskać zgodę potwierdzoną umową.
Ze względu na to, że do procesu zakończenia działania spółki komandytowej konieczne jest zastosowanie procedur dotyczących spółek jawnych, a same czynności mogą być długotrwałe i skomplikowane, zaleca się, aby jeszcze przed zaistnieniem okoliczności do likwidacji skorzystać z doradztwa prawnego, a na każdym etapie posiłkować się pomocą doświadczonej kancelarii. Pomoże to opracować skuteczną strategię przejścia przez wszystkie etapy zamknięcia, a tym samym usprawni je. Ciągła współpraca będzie także przydatna, jeśli w trakcie wymagane będzie podjęcie działań na drodze sądowej, np. z wierzycielami.
